Abraham Maslow kimdir? Abraham Harold Maslow (1 Nisan 1908 - 8 Haziran 1970), Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi'ni oluşturan Amerikalı bir psikologdur. Bu teori, insanların doğuştan gelen ihtiyaçlarını bir öncelik sırasına göre karşılamalarına dayanan bir psikolojik sağlık teorisidir ve nihai hedef olarak kendini gerçekleştirme ile sonuçlanır.
Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi nedir?
Maslow, bir bireyin tatmin edici bir yaşam sürmesi için yerine getirilmesi gerektiğine inandığı beş ihtiyaç aşaması olduğunu öne sürdü. Daha sonra bu modeli sekiz aşamaya genişletti ve bir ihtiyacın tam olarak karşılanmasının kişinin en üst potansiyeline ulaşması için her zaman gerekli olmadığını belirtti.
Bu aşamalar şunlardır:
Biyolojik ve Fizyolojik İhtiyaçlar:
Hayatta kalmak için biyolojik ve fizyolojik ihtiyaçların karşılanması gereklidir: nefes almak, beslenmek, giyinmek, uygun sıcaklık (kışın sıcak kalmak, yazın aşırı sıcak günlerde barınak sağlamak), bir ev veya yaşam alanı, uyuma veya eşleştirme gibi içgüdüsel ihtiyaçlar.
Bu aşama neden önemlidir? Bu temel fizyolojik ihtiyaçlar karşılanmadığında, insanlar iyi bir şekilde işlev gösteremezler.
Güvenlik İhtiyaçları: Hayatın tehditlerden arınmış olması: düşmanlardan, suçlulardan, vahşi hayvanlardan korunmak; iyi bir hukuk ve adalet sistemine sahip, güvenlik önlemleri alınmış bir toplumda yaşamak; korkunun eylemleri dikte etmediği bir ortamda bulunmak.
Bu aşama neden önemlidir? Güvenlik ihtiyaçlarını karşılayamamak, kişinin yaşam kalitesini etkileyen bazı psikolojik bozukluklara daha yatkın olmasına neden olabilir. İşlevsel olmak için güvende hissetmek temel bir ihtiyaçtır.
Ait Olma ve Sevgi İhtiyaçları:
Sevilmek ve çevresindeki insanlar ve topluluk tarafından saygı görmek: bir partnerle ilişki ve samimiyet, arkadaş edinmek, bir topluluk veya grup tarafından kabul edilmek, sevgi dolu bir aileye sahip olmak, sadece sevgi ve şefkat almak değil, aynı zamanda başkalarına (aile, arkadaşlar, meslektaşlar, topluluk) karşı şefkat göstermek.
Bu aşama neden önemlidir? Sevgi ve aidiyet ihtiyacının önemi, birçok popüler şarkıda belirgindir. Bu şarkılar genellikle bir ilişki iyi giderken hissedilen coşkuyu ya da kötüye giderken hissedilen üzüntüyü işler. Birçok araştırmaya göre, örneğin bir boşanma veya ayrılık, en yüksek stres tetikleyicilerinden biri olarak da kabul edilmektedir.
Saygı İhtiyaçları:
Tüm insanlar saygı görme, özsaygı, kendine saygı ve başkalarına saygı duyma ihtiyacına sahiptir. İnsanlar, kabul gördükleri ve kendilerini değerli hissettikleri bir meslek veya hobiyle kendilerini meşgul etmeye ihtiyaç duyar. Bu ihtiyaç karşılanmadığında aşağılık duyguları ortaya çıkabilir.
Bu aşama neden önemlidir? Aşağılık duyguları, bir kişinin üstünlük arayarak bu hissi telafi etmeye çalışmasına yol açabilir. Bu, kişinin bu aşamada takılı kalmasına ve açık fikirli gibi büyüme için temel özellikleri geliştirememesine neden olabilir.
Bilişsel İhtiyaçlar:
Bilişsel ihtiyaç, bireyin merak duyması, keşif ve bilgi açlığı hissetmesi, kendisini ilgilendiren bir konu hakkında daha fazla şey öğrenmek istemesidir. Temelde entelektüel uyarılma ve keşif ihtiyacını tanımlar.
Bu aşama neden önemlidir? Bu aşama yalnızca bireyin kendisi için değil, aynı zamanda topluma katkı sağlamak için de önemlidir.
Estetik İhtiyaçlar:
Maslow’un inançlarına göre, insanların kendini gerçekleştirme yolunda ilerlemek için güzel görüntülere veya estetik açıdan hoş şeylere ihtiyacı vardır. İnsanlar, dünyada sunulan güzellikleri dikkatle gözlemleyip özümsedikçe kendilerini tazelemeye ihtiyaç duyarlar.
Bu aşama neden önemlidir? Yaşadığımız dünya ve çevresi üzerimizde etkili olur. Doğanın güzelliğine duyulan takdir, çevreye daha duyarlı olmamızı sağlayabilir.
Kendini Gerçekleştirme İhtiyacı:
Kendini gerçekleştirme ihtiyacı, bireylerin tam potansiyellerine ulaşmayı başardıkları bir uyum ve anlayış durumuna ulaştıklarında ortaya çıkar. Bu durumdaki insanlar, genellikle hayatlarında bir amaç peşinde koşarlar ve bu amaç doğrultusunda hareket ederler.
İlk dört seviye, Eksiklik İhtiyaçları (D-ihtiyaçlar) olarak bilinir. Bu, bu dört ihtiyaçtan birinin yeterince karşılanmadığı durumlarda bir eksiklik hissi oluşacağını ifade eder. Ancak bu ihtiyaçlar karşılandığında bir tatmin hissi oluşur. Bu ihtiyaçlar tek başına motive edici değildir.
